Trẻ sơ sinh có 5 biểu hiện này, lớn lên thường rất thông minh

Sự thông minh của một em bé không chỉ được đánh giá khi bé biết đọc sớm hay tính toán giỏi. Ngay từ những tháng đầu đời, trẻ đã có thể bộc lộ nhiều dấu hiệu cho thấy tiềm năng phát triển vượt trội về nhận thức, cảm xúc và tương tác xã hội. Nếu cha mẹ quan sát kỹ, sẽ nhận ra những dấu hiệu này không hề “ngẫu nhiên”.

1. Khả năng ghi nhớ tốt, phản ứng nhanh với khuôn mặt và giọng nói quen thuộc

Theo Hiệp hội Tâm lý học Hoa Kỳ (APA), trẻ thông minh thường có khả năng ghi nhớ và nhận diện sớm các khuôn mặt, giọng nói quen thuộc. Ngay từ khi mới vài tuần tuổi, bé có thể quay đầu về phía giọng mẹ, hoặc mỉm cười khi nhìn thấy người thân.

Trẻ từ 6 tháng tuổi có thể nhớ được các trình tự ngắn (ví dụ: nghe một bài hát quen và phản ứng lại bằng cử động). Điều này cho thấy não bộ đang phát triển mạnh mẽ trong vùng xử lý trí nhớ và cảm xúc.

2. Thích quan sát, tập trung lâu và chú ý đến chi tiết

Một dấu hiệu điển hình ở trẻ thông minh là sự chăm chú quan sát và khả năng tập trung lâu hơn mức trung bình. Nếu bé thường xuyên “dán mắt” vào các đồ vật, cố gắng theo dõi chuyển động hoặc xoay đầu tìm kiếm âm thanh lạ, đó là tín hiệu rất tốt.

Nghiên cứu đăng trên Infant Behavior and Development Journal (2020) chỉ ra rằng trẻ có chỉ số thông minh cao thường có khả năng duy trì sự chú ý với một món đồ chơi hoặc người chăm sóc lâu hơn bình thường điều này phản ánh năng lực xử lý thông tin nhanh và sâu.

3. Phát triển ngôn ngữ sớm hoặc phản ứng ngôn ngữ linh hoạt

Không nhất thiết phải nói sớm mới là thông minh, nhưng trẻ thông minh thường có khả năng phản ứng với âm thanh, giọng nói và biểu cảm sớm và rõ ràng hơn. Bé có thể bi bô, ê a theo ngữ điệu mẹ nói, hoặc biết phản ứng bằng mắt, nụ cười, nét mặt phù hợp với ngữ cảnh.

Một số trẻ có xu hướng bắt đầu bập bẹ rõ ràng từ tháng thứ 6-9, thậm chí gọi “mẹ”, “ba” trước 12 tháng. Những phản ứng ngôn ngữ sớm như vậy được đánh giá là chỉ báo tích cực cho sự phát triển trí tuệ và kỹ năng xã hội.

4. Tò mò, hay khám phá và nhanh chán những thứ quen thuộc

Theo giáo sư Howard Gardner - cha đẻ của thuyết đa trí thông minh, tò mò là một trong những nền tảng sớm nhất của trí thông minh. Trẻ thông minh thường thích khám phá, không ngại thử điều mới. Bé có thể nhanh chán với món đồ chơi cũ, thích tìm cách tương tác khác biệt với vật thể như đập, lắc, xoay ngược.

Khả năng phản ứng linh hoạt với sự thay đổi môi trường, hứng thú khi được đưa đi nơi mới, hay nhanh nhạy với các tình huống “không bình thường” là biểu hiện rõ của não bộ hoạt động tích cực.

5. Nhạy cảm cảm xúc và kết nối tốt với người xung quanh

Một yếu tố ít được để ý nhưng lại cực kỳ quan trọng: trẻ thông minh thường có khả năng nhận biết và kết nối cảm xúc rất sớm. Bé có thể phản ứng nhanh với cảm xúc của mẹ – cười khi mẹ vui, nhìn chăm chú khi mẹ buồn, hoặc tỏ ra bất an nếu môi trường xung quanh căng thẳng.

Sự phát triển song song giữa trí tuệ và cảm xúc (EQ và IQ) là yếu tố được nhiều chuyên gia khẳng định sẽ giúp trẻ học hỏi, hòa nhập và xử lý thông tin xã hội hiệu quả hơn khi lớn lên.

Lưu ý quan trọng: Không nên quá lo lắng nếu bé chưa có đủ các dấu hiệu

Mỗi em bé có tốc độ phát triển riêng. Việc con chưa thể hiện đủ 5 dấu hiệu trên không có nghĩa là bé không thông minh. Quan trọng là cha mẹ đồng hành, khơi gợi và tạo điều kiện để con phát triển tự nhiên theo nhịp riêng.

Và đừng quên: một môi trường yêu thương, giàu tương tác và được chơi, học phù hợp với độ tuổi mới là yếu tố quan trọng nhất giúp trẻ phát triển tối ưu.