Xúc động giây phút cụ bà 104 tuổi ở Nghệ An đón hài cốt con trai liệt sĩ sau 50 năm chờ đợi

Ngày 3/4, hài cốt liệt sĩ Nguyễn Công Hòa (SN 1951, quê xã Đại Đồng, huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An) được người thân cất bốc từ Nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Đường 9 (Quảng Trị) về làm lễ an táng tại quê nhà ở xã Đại Đồng (huyện Thanh Chương, Nghệ An). Chính quyền địa phương cùng rất đông người thân, hàng xóm láng giếng đã có mặt để hỗ trợ gia đình làm lễ.

Giây phút đón nhận hài cốt người con trai liệt sĩ Nguyễn Công Hòa hy sinh tại Lào hơn nửa thế kỷ trước, cụ Phạm Thị Lài (104 tuổi) xúc động nghẹn ngào.

Được biết, vợ chồng cụ Lài có 7 người con (4 trai, 3 gái). Trong đó 2 người con trai bị mất từ khi còn nhỏ, 2 người còn lại được đặt tên là Nguyễn Công Hòa và Nguyễn Công Bình với mong ước đất nước sớm hòa bình. "Mấy chục năm qua bà cứ hy vọng sớm tìm thấy hài cốt của bác. Giờ bác về rồi, bà cũng yên lòng. Mấy hôm chuẩn bị đón bác về, bà cứ khóc suốt, thấy mà thương", anh Nguyễn Công Quỳnh (40 tuổi, cháu ruột liệt sĩ Hòa) nói.

Cụ Phạm Thị Lài (104 tuổi) không cầm được nước mắt khi đón hài cốt con trai liệt sĩ trở về quê hương sau 50 năm tìm kiếm - Ảnh: Thanh Văn

Năm 1969, anh Nguyễn Công Hòa nhập ngũ khi vừa tròn 18 tuổi. Tháng 6/1973, người thân nhận được giấy báo tử của liệt sĩ Hòa (Trung đội trưởng thuộc Sư đoàn 968) hy sinh khi đang làm nhiệm vụ quốc tế ở Lào.

Hàng chục năm qua, gia đình liệt sĩ Hòa tìm kiếm khắp nơi với hy vọng sẽ tìm thấy phần mộ để đưa anh về quê nhà tiện khói hương. Mỗi lần nghe tin các đội quy tập hài cốt liệt sĩ của tỉnh Hà Tĩnh và Nghệ An cất bốc hài cốt liệt sĩ hy sinh ở chiến trường Lào về quê, người thân liệt sĩ Hòa đều tìm đến, nhưng không có kết quả.

Năm 2023, trên một trang facebook của một thầy giáo về hưu có đăng hình ảnh phần mộ liệt sĩ Nguyễn Công Hòa tại Nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Đường 9, bia mộ chỉ có dòng tên họ, đơn vị F968, không có quê quán. Nhận được thông tin này, gia đình đã vào Quảng Trị và liên hệ, kết nối nhờ giúp đỡ để xác minh. 

Hài cốt liệt sĩ Nguyễn Công Hòa được đưa về đất mẹ - Ảnh: Thanh Văn

Từ những kết quả ban đầu, có niềm tin đó chính là phần một liệt sĩ Hòa, con của mẹ Lài. Khi đến xác minh, do hồ sơ không đầy đủ nên gia đình liệt sĩ Hòa đã làm đơn xin giám định ADN và xác định được chính xác hài cốt. Đến ngày 24/2/2025, Cục Người có công (Bộ Lao động-Thương binh – Xã hội) đã có thông báo về kết quả giám định ADN xác định danh tính hài cốt liệt sĩ mộ số 22, hàng 3, lô 5, khu Tổng hợp, Nghĩa trang quốc gia Đường 9. Tiếp đó đó, Viện Pháp y Quốc gia – Bộ Y tế giám định kết luận: người có mẫu ghi tên là Nguyễn Thị Dung (là chị liệt sĩ Nguyễn Công Hòa) có quan hệ huyết thống dòng mẹ với mẫu hài cốt liệt sĩ ký hiệu NCC5706 (mộ số 22, hàng 3, lô 5, khu Tổng hợp).

Ngày 3/4, nhóm thiện nguyện tìm mộ liệt sĩ và hỗ trợ di dời hài cốt liệt sĩ về quê hương Nghệ An - Hà Tĩnh) đã hỗ trợ gia đình đưa hài cốt liệt sĩ Hòa về với đất mẹ.

Giây phút đón hài cốt con trai liệt sĩ trở về, cụ Lài nghẹn ngào khóc: "Cuối cùng mẹ cũng chờ được ngày con trở về. Vậy là mẹ yên tâm nhắm mắt rồi!".