Thế hệ trẻ đang làm ba việc mỗi ngày: Khi “đa nguồn thu” trở thành cách sống mới để tự do tài chính

1. “Một ngày dài hơn 24 tiếng” - khi công việc chính chỉ là khởi đầu

Gần đây, trên mạng xã hội Trung Quốc lan truyền chủ đề “người trẻ sau năm 2000 làm ba công việc một ngày”. Hàng trăm nghìn lượt chia sẻ, hàng chục nghìn bình luận – đa phần là xen giữa cảm phục và lo lắng.

Bởi với họ, “một ngày làm ba việc” không chỉ là chuyện của cường độ, mà là cách sống – khi nguồn thu nhập từ một công việc không đủ cho nhu cầu tài chính ngày càng đa dạng.

Ở Việt Nam, xu hướng này cũng bắt đầu phổ biến: từ nhân viên văn phòng tranh thủ bán hàng online, sinh viên làm thêm tại quán cà phê, đến người trẻ lập kênh trên mạng xã hội, chia sẻ kiến thức để kiếm tiền từ quảng cáo.

Họ không chờ “được tăng lương” – họ tạo thêm dòng tiền mới, nhỏ nhưng đều, linh hoạt và tự chủ hơn.

2. “Ba công việc, ba năng lượng” – chân dung thế hệ làm việc kiểu mới

Tiểu Châu (25 tuổi, giáo viên piano kiêm barista và blogger)

Mỗi sáng, cô dậy lúc 6h30, đến quán cà phê để pha đồ uống cho khách công sở. 2 giờ chiều, cô di chuyển sang lớp dạy piano cho trẻ em. Tối về, cô lại ngồi trước máy tính chỉnh video cho kênh cá nhân – nơi chia sẻ chuyện dạy nhạc và pha cà phê, thu hút hàng chục nghìn lượt theo dõi.

“Tôi thích cảm giác mình không sống lặp lại. Mỗi công việc cho tôi một niềm vui và một khoản thu nhập riêng. Mỗi tháng tôi kiếm khoảng 12 triệu, đủ để tiết kiệm và học thêm khóa mới”.

Jingwei (26 tuổi, kỹ sư thiết kế kiêm giáo viên nhảy đường phố và DJ)

Ngày làm kỹ sư tại công ty ô tô, tối dạy nhảy cho trẻ nhỏ, cuối tuần làm DJ cho sự kiện. Mức thu nhập trung bình của anh là 15–18 triệu/tháng – gần gấp đôi mức lương kỹ sư cùng ngành.

“Tôi mệt, nhưng vui. Một phần tiền nuôi mẹ, phần còn lại tôi đầu tư mua thiết bị và học nâng kỹ năng”.

Morime (23 tuổi, sinh viên thiết kế kiêm nhân viên cà phê và pha chế bar)

Cô vừa hoàn thành kỳ thực tập, vừa làm bán thời gian tại quán cà phê và quán bar. Song song đó, cô quản lý một tài khoản mạng xã hội chuyên về phong cách sống và kiếm thêm tiền quảng cáo.

“Tôi chưa biết mình sẽ làm nghề gì lâu dài, nhưng tôi đang học cách sống bằng nhiều nghề nhỏ – để luôn có lựa chọn”.

Ba người trẻ, ba hoàn cảnh, nhưng đều có điểm chung: Chủ động, dấn thân và coi công việc là cách đầu tư cho bản thân.

Họ không sợ bận – họ chỉ sợ đứng yên.

3. Đằng sau “đa nguồn thu”: Bài toán tài chính thực tế của thế hệ mới

Theo một khảo sát nội bộ về hành vi chi tiêu của người trẻ khu vực châu Á, có đến 62% người ở độ tuổi 22–30 thừa nhận rằng thu nhập từ công việc chính không đủ để đạt mục tiêu tài chính cá nhân – từ tiết kiệm, du lịch, đến mua nhà hoặc học thêm.

Tại Việt Nam, lương trung bình của lao động trẻ dao động 9-13 triệu/tháng, nhưng chi phí sinh hoạt tại thành phố lớn có thể ngốn đến 70–80% số đó. Việc làm thêm – dù chỉ mang lại 2-4 triệu/tháng – lại giúp họ giữ được quỹ tiết kiệm và tạo cảm giác an toàn tài chính.

Khái niệm “đa nguồn thu nhập” (multiple income streams) đang trở thành xu hướng:

- Một công việc chính để ổn định.

- Một công việc phụ để học kỹ năng mới.

- Một dự án cá nhân (freelance, sáng tạo nội dung, đầu tư nhỏ) để tăng thu nhập thụ động.

“Tự do tài chính không đến từ việc làm giàu nhanh, mà từ việc có nhiều dòng tiền nhỏ nhưng bền” – một chuyên gia tài chính cá nhân tại TP.HCM chia sẻ.

4. Cái giá của sự tự do – và cách tránh kiệt sức tài chính

Làm ba việc mỗi ngày không phải giấc mơ màu hồng. Rất nhiều người trong số họ đánh đổi thời gian cá nhân, sức khỏe và cả giấc ngủ. Sự mệt mỏi kéo dài dễ dẫn đến kiệt sức – thể chất lẫn tinh thần.

Vì thế, nếu chọn lối sống “đa nguồn thu”, chuyên gia khuyến nghị người trẻ cần 3 nguyên tắc tài chính – sức khỏe – cân bằng sau:

Một nhà tâm lý lao động trẻ nhận xét:

“Người trẻ không sợ bận, họ sợ vô nghĩa. Khi công việc mang lại cảm giác tiến bộ, họ sẽ có động lực giữ nhịp sống bền vững hơn”.

5. “Đa nguồn thu” – không chỉ là xu hướng, mà là cách xây dựng tương lai

Trong bối cảnh thu nhập trung bình tăng chậm, lạm phát và giá cả leo thang, việc đa dạng hóa thu nhập là lựa chọn thông minh, không phải phong trào.

Những người như Tiểu Châu, Jingwei hay Morime đang tự viết lại công thức “ổn định tài chính” của thế hệ mình:

- Không chỉ tiết kiệm, mà còn tạo ra nhiều dòng tiền.

- Không chỉ làm việc để trả hóa đơn, mà để đầu tư cho sự tự do lâu dài.

Với họ, “tự do tài chính” không phải là nghỉ sớm – mà là sống chủ động, kiếm tiền bằng nhiều cách mà vẫn giữ được bản thân.

“Tôi làm nhiều việc không phải vì sợ nghèo, mà vì muốn sống giàu – theo nghĩa đầy đặn hơn" - Morime, 23 tuổi.

Kết luận:

Khi “đa nguồn thu” trở thành lựa chọn phổ biến, thế hệ trẻ đang âm thầm tái định nghĩa ý nghĩa của lao động và tự do. Và có lẽ, đó không chỉ là xu hướng – mà là một chiến lược sống thông minh trong thời đại mới.